Kahvaltı ‘uyandıktan sonraki iki saat içerisinde günlük aktivitelere başlamadan önce ya da başlarken yenilen, genellikle saat 10:00’dan sonraya kalmayan ve günlük toplam enerji gereksiniminin %20-35’i kadar enerji içeren günün ilk öğünüdür’ şeklinde tanımlanmaktadır. Günlük önerilen toplam enerji, makro ve mikro besin ögelerinin alımına katkıda bulunmaktadır. Kahvaltı yapmak metabolizmayı harekete geçirerek gün boyu kalori yakmamıza yardımcı olur. Günün en önemli öğünü olarak kabul edilir ancak bu konuda çok fazla tartışma da mevcut. Bir çok çalışma, kahvaltı yapmanın hafıza ve konsantrasyonu iyileştirdiği, LDL kolesterol seviyelerini düşürdüğü, aşırı kilo almayı önlemeyi ve hatta kalp hastalığına yakalanma riskini azalttığını göstermiştir. Kahvaltı tüketimi ile sağlık arasında gözlenen ilişkilerin sadece tüketime bağlı olmadığı, hatta tüketimden ziyade kahvaltının kalitesiyle ilişkili olabileceği son dönemde üzerinde durulan bir konu haline gelmiştir. Bu nedenle, düşük glisemik indekse (GIT) sahip karbonhidratları içeren tam tahıllı, posadan zengin ve düşük enerji yoğunluğu olan kahvaltılara kayda değer bir ilgi oluşmuştur.
KAHVALTI YAPMAZSAK NELER OLABİLİR?
Kahvaltı yapmamak, sabah öğününü atlamak sirkadiyen ritmi, yeme ritmimizi bozabilir. Uyandığımızda kan şekeri oldukça düşüktür, kasların ve beynin en iyi şekilde çalışması için kan şekerine ihtiyaç vardır. Kahvaltı yapmak bu durumun yenilenmesine neden olur. Eğer vücut bunu yiyeceklerden karşıalayamazsa enerjinizin çok çok azaldığını hissedebilirsiniz bu da ilerleyen saatlerde daha fazla yemek tüketme olasılığınızı artırır. Bu durum da direkt olarak kilo almanıza sebep olur.
Szajewska ve Ruszczynski tarafından 2010 yılında, 57 481 çocukta yapılan on altı çalışmanın sistematik bir incelemesinde; kahvaltıyı atlayan çocukların Beden Kütle ITndeksi (BKIT)’nin daha fazla kilolu ya da obez olma riskini arttırdığını belirlemişlerdir.
Timlin ve Pereira tarafından 2008 yılında yapılan dört randomize kontrollü çalışmayı içeren bir incelemede; düzenli yemek tüketiminin, doymuşluk ve azalan enerji alımını da içeren enerji dengesi ve metabolizmasında yer alan mekanizmalar yoluyla obezite ve kronik hastalık riskini potansiyel olarak azaltabileceğini gösterilmiştir.
Sonuca gelirsek çalışmalar da gösteriyor ki kahvaltıyı atlamak tip 2 diyabet ve kalp hastalıkları riskini arttırıyor. Bunun yanında kahvaltı atlamanın daha sağlıklı olduğuna dair herhangi bir sonuç da bulunmamakta.
Diyetisyen Sena Begüm Özdemir
